بازار ارز ایران در هفته‌های اخیر بار دیگر تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی و تصمیمات اقتصادی داخلی، روندی ناپایدار و نوسانی را تجربه کرده است. قیمت دلار و تتر که در حال حاضر در بازار آزاد اختلاف بسیار اندکی با یکدیگر دارند، به‌عنوان دماسنج‌های مهم انتظارات سیاسی و اقتصادی در ایران شناخته می‌شوند. در چنین شرایطی، بررسی ریشه‌ای و بنیادی این بازارها امری ضروری است.
در حوزه داخلی، بانک مرکزی ایران با تغییر ریاست و بازنگری در سیاست‌های ارزی، تلاش کرده بازار را به‌صورت موقتی در محدوده‌ای نسبتاً کنترل‌شده حفظ کند. عرضه محدود ارز نیمایی، افزایش سخت‌گیری‌ها بر بازار آزاد، و کاهش نسبی تقاضای مسافری در ماه‌های تابستان، توانسته‌اند جلوی جهش قیمتی ناگهانی را بگیرند. اما این ثبات مصنوعی در حالی ادامه دارد که بازار به‌شدت به تحولات سیاسی حساس شده است.
از نظر ژئوپلیتیکی، پرونده مذاکرات هسته‌ای همچنان بی‌سرانجام باقی‌مانده و سطح تنش‌ها بین ایران و ایالات متحده، به‌خصوص در فضای پس از مناظره‌های انتخاباتی آمریکا، به‌طرز محسوسی افزایش یافته است. از سوی دیگر، اوضاع در مرزهای شمال غرب ایران (به‌خصوص در قفقاز جنوبی) و افزایش همکاری‌های نظامی ایران با روسیه نیز بر میزان نااطمینانی‌های بازار افزوده است. در چنین فضایی، معامله‌گران بازار آزاد با کوچک‌ترین نشانه‌ای از افزایش تنش یا شکست مذاکرات، بلافاصله اقدام به خرید دلار و تتر می‌کنند؛ به‌ویژه تتر که نقدشوندگی سریع‌تری دارد و قابلیت جابه‌جایی بین‌المللی آن بالاتر است.
از نگاه تکنیکال، نزدیکی قیمت تتر و دلار در ایران به این معناست که نرخ برابری تتر به دلار آمریکا تقریباً پایدار بوده و عامل اصلی تغییر قیمت‌ها، ناشی از ریال ایران و انتظارات داخلی است، نه از بازار جهانی کریپتو یا نوسانات قیمت USDT. به‌عبارتی، در شرایط فعلی اگر دلار رشد کند، تتر نیز بدون توجه به وضعیت بازار جهانی ارزهای دیجیتال، به همان نسبت افزایش خواهد یافت. در نتیجه، معامله‌گران با نگاه ریسک‌گریز، خرید تتر را به‌عنوان نسخه امن‌تر دلار ترجیح می‌دهند.
در نتیجه‌گیری باید گفت که بازار دلار و تتر در ایران به‌نوعی در مرحله‌ی سکوت پیش از طوفان قرار دارد. فعلاً دولت با ابزارهای کنترل مقطعی در حال سرکوب نوسان است، اما تحولات ژئوپلیتیکی منطقه، بی‌ثباتی مذاکرات، و بلاتکلیفی فضای سیاسی داخلی باعث شده‌اند بازار ارز به‌شدت مستعد جهش‌های ناگهانی باشد. اگر کوچک‌ترین اختلالی در منابع ارزی کشور، روابط خارجی یا ساختار سیاست داخلی ایجاد شود، قیمت‌ها می‌توانند به‌سرعت از کنترل خارج شوند.
سرمایه‌گذاران و فعالان بازار باید در چنین فضایی نگاه منعطف و واکنش‌محور داشته باشند و با در نظر گرفتن هر دو سناریوی رشد ناگهانی یا کنترل دوباره قیمت، استراتژی خود را تنظیم کنند. در این میان، تتر همچنان به‌عنوان گزینه‌ای امن‌تر و قابل‌اتکا در برابر نوسانات داخلی باقی خواهد ماند.
تحلیل اختصاصی از گروه مالی و تحلیلی Eagle Economic
