در بازارهای جهانی، طلا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دارایی‌های امن (Safe Haven) شناخته می‌شود. هرگاه جهان با بحران‌هایی همچون جنگ، تنش‌های سیاسی، یا بی‌ثباتی‌های اقتصادی روبه‌رو می‌شود، سرمایه‌گذاران تمایل دارند به دارایی‌هایی پناه ببرند که ارزش خود را حفظ کرده یا حتی افزایش دهند. در این میان، طلا همیشه در صدر انتخاب‌ها بوده است.
در تصویری که توسط گروه مالی و تحلیلی Eagle Economic بررسی شده، سه بحران ژئوپلیتیکی مهم اخیر و واکنش بازار طلا به آن‌ها به‌صورت مقایسه‌ای آورده شده‌اند. این مقایسه، زمینه‌ای مناسب برای درک عمیق‌تر از رفتار بازار در شرایط اضطراری و برنامه‌ریزی برای آینده فراهم می‌کند.
بررسی سه بحران کلیدی و تأثیر آن بر طلا
۱. جنگ روسیه و اوکراین (فوریه ۲۰۲۲):
در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین، بازارهای جهانی به‌شدت واکنش نشان دادند. یکی از سریع‌ترین واکنش‌ها مربوط به بازار طلا بود که قیمت آن به حوالی ۲۰۴۰ دلار رسید، چیزی در حدود ۸٪ رشد نسبت به دوره قبل از بحران. این رشد قابل توجه، نشان‌دهنده ترس گسترده بازار از تبعات اقتصادی جنگی گسترده در اروپا بود.
۲. جنگ اسرائیل و غزه (اکتبر ۲۰۲۳):
این درگیری با وجود شدت بالا و گستردگی رسانه‌ای، تأثیر کمتری بر بازار طلا نسبت به جنگ اوکراین داشت. اوج قیمت در این دوره حدود ۲۰۰۸ دلار گزارش شده، معادل ۷٪ رشد تقریبی. نکته مهم اینجاست که این رشد تحت‌الشعاع هم‌زمانی با افزایش نرخ بهره، تورم کنترل‌شده و سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی قرار گرفت. در نتیجه، تأثیر ژئوپلیتیکی به تنهایی نتوانست بازار طلا را به‌طور چشمگیری بالا ببرد.
۳. تشدید تنش ایران و اسرائیل (ژوئن ۲۰۲۵):
با وجود اهمیت ژئوپلیتیکی این درگیری در سطح خاورمیانه، واکنش بازار طلا محدود بود. طبق داده‌ها، اوج قیمت در این مقطع ۲۳۴۴ دلار بوده که تنها ۱٪ رشد نسبت به مقطع پیش از تنش را نشان می‌دهد. این واکنش ضعیف ممکن است به چند عامل وابسته باشد:
-
اشباع قبلی قیمت طلا
-
پیش‌بینی محدودیت در گسترش بحران
-
اثرگذاری کمتر خاورمیانه بر ساختار کلان بازارهای جهانی نسبت به بحران‌های اروپا یا اوکراین
نتیجه‌گیری و تحلیل استراتژیک
همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد، تقریباً در تمامی بحران‌های ژئوپلیتیکی، طلا با رشد همراه می‌شود. اما نکته کلیدی، شدت و پایداری این رشد است که تحت تأثیر متغیرهای مختلفی از جمله محل بحران، گستره جغرافیایی آن، تأثیر مستقیم بر بازارهای انرژی یا جهانی، و هم‌چنین وضعیت نرخ بهره و سیاست‌های پولی در آن زمان قرار دارد.
درک این روابط برای سرمایه‌گذاران اهمیت بالایی دارد. هر تنش ژئوپلیتیکی الزاماً منجر به جهش شدید قیمت طلا نمی‌شود. بنابراین، در کنار دنبال‌کردن اخبار و ریسک‌های جهانی، باید به ساختار کلان بازار و سیاست‌های پولی حاکم نیز توجه داشت.
جمع‌بندی توسط Eagle Economic
تحلیل رفتار طلا در سه بحران اخیر به ما می‌آموزد که هرچند طلا به‌عنوان دارایی امن باقی مانده، اما میزان تأثیرپذیری آن از بحران‌ها ثابت نیست. سرمایه‌گذاران هوشمند می‌دانند که تنها با واکنش احساسی به اخبار نمی‌توان تصمیم‌های سودآور گرفت. گروه مالی و تحلیلی Eagle Economic با هدف ارتقای دید تحلیلی فعالان بازار، همواره بر بررسی هم‌زمان عوامل بنیادی، فنی و روان‌شناختی بازار تأکید دارد تا مخاطبان خود را برای مواجهه با پیچیدگی‌های بازارهای جهانی توانمند سازد.
