⏺️ ایران، هنرمند ترین در خلق پول
در سال ۲۰۲۳، حجم نقدینگی در ایران به رقم حیرت‌آور ۷۵ هزار تریلیون ریال رسید. این حجم عظیم نقدینگی ناشی از رشد سریع پول در گردش و عدم کاهش صفرهای پول ملی است، که ایران را در زمره کشورهایی با بالاترین نرخ نقدینگی در جهان قرار داده است. طبق آمارهای جهانی، ایران با ۶۷ درصد از کل نقدینگی جهان (بر اساس مجموع ارزهای ملی)، به یکی از پیشتازان چاپ بی‌رویه پول تبدیل شده است.
پیامدهای خلق بی‌رویه پول:
اولین و مهم‌ترین پیامد این سیاست، تورم شدید است. با افزایش حجم پول در گردش بدون افزایش تولید، قیمت کالاها و خدمات بالا می‌رود و قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد. این وضعیت به مرور باعث کاهش ارزش پول ملی می‌شود؛ زیرا نقدینگی بدون پشتوانه تولید، ارزش ریال را در برابر ارزهای خارجی پایین می‌آورد و هزینه واردات را افزایش می‌دهد.
تورم همچنین منجر به افزایش فاصله طبقاتی می‌شود. کسانی که دارایی‌های ثابت مانند املاک یا ارز دارند از افزایش قیمت‌ها سود می‌برند، در حالی که طبقات متوسط و ضعیف، که به درآمد ثابت وابسته‌اند، بیشترین ضربه را از کاهش قدرت خرید می‌خورند.
نتیجه دیگر این وضعیت، بی‌اعتمادی به سیستم مالی است. مردم با مشاهده کاهش ارزش ریال و افزایش مداوم قیمت‌ها، به جای نگهداری پول ملی، سرمایه خود را به ارزهای خارجی، طلا یا سایر دارایی‌های امن تبدیل می‌کنند. این بی‌ثباتی همچنین منجر به کاهش سرمایه‌گذاری خارجی می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران خارجی از ورود به بازارهای بی‌ثبات خودداری می‌کنند. در ادامه، فرار سرمایه رخ می‌دهد، که باعث خروج ارز و کاهش منابع مالی داخلی می‌شود.
این بحران‌ها در نهایت فشار عظیمی را بر طبقات ضعیف جامعه وارد می‌کنند، زیرا افزایش هزینه‌های زندگی با درآمد آنها همخوانی ندارد. این شرایط نارضایتی اجتماعی را افزایش می‌دهد و در بلندمدت منجر به ناپایداری اقتصادی و اجتماعی می‌شود.
نتیجه‌گیری: سیاست‌های چاپ بی‌رویه پول در ایران، نه تنها ارزش ریال را به شدت کاهش داده، بلکه مشکلات عمیق‌تری از جمله تورم، فاصله طبقاتی و فرار سرمایه را در پی داشته است، که می‌تواند چالش‌های بزرگی را برای آینده اقتصادی و اجتماعی کشور ایجاد کند.
